Inleiding op thema’s

I. Noodzaak tot 21ste eeuws leren


De thema’s van LRN21 zijn de “21st Century Skills”, ook wel de competenties van 21e eeuws leren genoemd. In deze inleiding leest u waarom deze belangrijk zijn in relatie tot de ontwikkelingen in onze samenleving.

De noodzaak tot 21e eeuws leren ligt in het anticiperen op een aantal arbeidsmarktontwrichtende ontwikkelingen (en onderliggende oorzaken daarvan), die hieronder kort worden uitgelegd. Van de universiteit van Phoenix (Arizona, USA) hebben wij toestemming gekregen om een door hun denktank ontwikkeld model te gebruiken voor lokale Nederlandse toepassing. Dit model (zie verder op deze pagina) staat niet voor de rest van de eeuw vast maar zal zeker aangepast worden na niet te voorziene ontwikkelingen.

1. Langere levens-verwachting
De levensverwachting stijgt alsmaar. Gezien de betaalbaarheids-problemen van de oude dag zullen we langer moeten werken. Carrières zullen niet meer harmonisch verlopen maar sprongsgewijs of via gelijktijdige part time varianten. Het is noodzakelijk om werk te combineren met leren, niet alleen ten behoeve van huidig werk, maar ook voor kansen straks, elders.

2. Intelligente machines en systemen
De snelle opkomst van robots en andere intelligente systemen halen veel handwerk en ook steeds meer denkwerk weg bij mensen. Mensen moeten zich bekwamen op zaken die nog niet met die systemen gedaan kunnen worden. Zaken waarbij duiding, creativiteit, empathie, aandacht/liefde, en dergelijke een rol spelen.

3. Programmeerbare wereld
Onze leer- werk- leefomgeving wordt steeds verder gecomputeriseerd. Steeds goedkopere, kleinere componenten (chips, sensoren, etc.) met steeds grotere capaciteit worden overal om ons heen en zelfs in ons lichaam ingebouwd. We gaan onderdeel uitmaken van die programmeerbare omgeving.

4. Nieuwe media ecosysteem
De nieuwe media breiden ons arsenaal aan communicatie-mogelijkheden enorm uit. ‘Real time’ communiceren met directe weergave van de boodschap (realiteit) door beeld en geluid zal nog verder toenemen, vaak ten koste van tekst. Augmented reality voegt extra maatwerk-informatie toe aan onze waarneming. Op termijn kunnen zintuigen zelfs deels overgeslagen worden en kan bepaalde communicatie veel directer naar de hersenen.

5. Super organisatiestructuren
Sterk hiërarchische organisatiestructuren zullen plaats maken voor meer losse samenwerkingsverbanden die soms dwars door elkaar lopen. Technologie maakt het mogelijk dat je makkelijk over grenzen en culturen heen kunt werken aan gezamenlijke doelen. Flash-mobs ( ‘Haren’ is een negatief voorbeeld), crowd-funding, -sourcing, -searching zijn sterk in opkomst.

6. Mondiale verbondenheid
De wereld is een dorp. Migratie door allerlei oorzaken neemt toe. Technologie maakt niet alleen communicatie gemakkelijk maar ook het zaken doen (hier ontwikkelen, elders laten maken). Reizen over wereld is een peulenschil. Vloeiende omgang met diversiteit is een must. Denk aan Six degrees of separation. De economische opkomst van de BRIC- N11 landen is voor ons een bedreiging maar biedt ook kansen. Mondiale verbondenheid impliceert ook afhankelijkheid: door technologie bijvoorbeeld zijn wapens wereldwijd inzetbaar, milieuvervuiling trekt zich weinig van grenzen aan, economische exclusieve claims op grondstoffen, of voedsel. Er is echter ook een tegenbeweging: localize! (bijvoorbeeld: geen lange transporten van voedsel, maar lokaal op vraag produceren)

II. Tien competenties voor 21ste eeuws leren


Uit deze zes ontwikkelingen worden tien competenties voor 21ste eeuws leren afgeleid:

model competenties 21e eeuws leren

De ringen vormen de tien competenties (21st Century Skills) die door LRN21 als thema’s worden gezien.

De beschreven ontwikkelingen vergen dat individuen zich voorbereiden op de snelle veranderingen, dat ze leren vooruit te zien en verantwoordelijkheid te nemen voor eigen kansen. Behalve voor het individu liggen er ook taken voor onderwijsinstellingen, voor organisaties/bedrijven en overheden. Levenslang leren moet een vanzelfsprekend onderdeel van werken worden.

Onderwijs dient extra aandacht te schenken aan:
• Kritisch denken, logica en analysevaardigheden
• Media-wijsheid
• Ervaringsleren, probleemgestuurd leren, ontwerpgericht leren
(hierdoor worden ook soft skills ontwikkeld)
• Verbreding van disciplines (bijv. door meerdere minoren te nemen)
• Bewuster en effectiever informeel leren bevorderen.

Organisaties en bedrijven zullen hun HR-beleid moeten afstemmen op de snelle verandering ten aanzien van de skills-behoefte. Alert zijn met nieuwe manieren van werving en selectie, maar ook koesteren en ontwikkeling van talent, leiderschap (bijvoorbeeld eigen ‘klus’-tijd bij Google en binnenkort ook Apple). Overheden dienen zich beter bewust te zijn van de noodzaak om burgers voor te bereiden op een snel veranderde wereld met veel onzekerheden en een economie die een flexibele adaptieve beroepsbevolking vereist. Dit heeft dus gevolgen voor allocatie van middelen en regelgeving ten behoeve initieel en levenslang leren.