Bezigheidsopleiding!

Na algemeen voortgezet onderwijs kiezen velen voor een beroepsopleiding en een een forse groep stroomt door naar wetenschappelijk onderwijs en zal daarna een beroeps willen uitoefenen. Beroepen zijn specifieke bezigheden (kennis en/of vaardigheden) binnen een bepaald werkdomein. Werk is het doel en betekent nog steeds voor menigeen sociaal/maatschappelijke erkenning, zingeving, medebepaler van identiteit, bron van inkomsten. Maar ook bron van beroepsziekten, burn out en bore out, etc. Veel werkenden snakken naar het weekend of vakantie en werklozen snakken (doorgaans) naar werk!

In veel expertverwachtingen ten aanzien van de arbeidsmarkt zal de hoeveelheid beschikbaar betaald werk afnemen door inzet van kunstmatige intelligentie en robotisering. In China is de terugverdientijd van een robot c.a. 1,25 jaar en het aantal bots zal stijgen en de terugverdientijd nog verder doen dalen. Hierdoor zullen ook lager betaalde jobs prooi worden van de automatisering. Slachtoffers zijn vooral oudere werknemers en momenteel werkenden op middelbaar niveau. Die vallen vaak in een gat, weet de volkswijsheid. De meesten hebben weinig kennis en ervaring ten aanzien van bezigheden buiten betaald werk die ook zingeving, maatschappelijke erkenning, enzovoort opleveren.

Het is een wild idee om de focus op betaald werk te verminderen door bijvoorbeeld middelbaar beroepsonderwijs om te dopen tot middelbaar bezigheidsonderwijs (afkorting blijft mbo) en de curricula aan te passen met kennis en vaardigheden die recht doen aan de ontwikkelingen in maatschappij en de wereld van werk. Meer ondernemendheid, creativiteit/kunsten, sport, filosofie, budgetplanning. Flankerend zou dan wel zoiets als het Universeel Basis Inkomen ingevoerd moeten worden, eventueel met een wereldwijde robottax. Maar een sociaal-culturele en fiscaal-economische en geo-politieke omwenteling samen, als voorschot op een waarschijnlijke toekomst? Welk kabinet begint daaraan? Lezenswaardig is de sombere wake-up call van arbeids- en organisatiepsycholoog Dik Bijl in Intermediair (in deze editie meer boeiende informatie rond de impact van de vierde industriële revolutie!)

FIN, het begin van het einde van uitsluitend leren (of doceren) met je eigen brein?

De mens moet zijn performance optimaliseren door slim gebruikt te maken van kunstmatige intelligentie (AI). Op termijn een permanente en integrale koppeling met ons brein. Veel toekomstkenners zien dit als enige overlevingskans op deze planeet. Onze geavanceerde smartphones lijken momenteel al onmisbaar in communicatie en informatie verzamelen en bewerking. Het gaat dan meestal nog om enkelvoudige en eenduidige operaties. De laatste tijd duiken er steeds meer chatbots op die gebruik maken van AI (kijk eens naar Amazon Alexa, Bixby (virtual assistant), Cortana (software), Google Assistant, Siri) en intelligente taken van ons overnemen.

Niet altijd is het interactieresultaat bevredigend. Door flexibele menselijke intelligentie te combineren met AI probeert FIN een persoonlijke assistent te verkopen. Aan Fin kunt u allerlei vragen stellen en opdrachten geven met betrekking tot onderwerpen waarvoor u zichzelf te goed, te duur, te lui of te dom vindt. Bekijk dit item bij Fast Moving Targets of ga rechtstreeks naar FIN.

Waarschijnlijk komen er meer en steeds betere AI-virtual-assistants op de markt en zal de prijs ook dalen. Trekken we het gebruik ervan door naar onderwijs en opleiden, dan rijzen er ontzettend veel vragen. Natuurlijk moet u leren om effectief om te gaan met deze assistent, maar datgene wat u die assistent laat doen zult u zelf niet meer leren of afleren. Afhankelijkheid dus! Is dat erg? (Kunt u nog overleven zonder elektriciteit?)

Als we de AI-assistent als onvermijdelijk extensie van ons brein zien, dan zullen we de curricula drastisch moeten herzien. En mag de persoonlijke assistent u van dienst zijn tijdens een examen of bij sollicitatie? Zonder bent immers u cognitief gehandicapt! Maar AI kan ook al een goede hulp voor de docent/geleider (of vervanger ? … oei!) zijn. Duik eens in Artificial Intelligence + Real Faculty = Future of Teaching (?) de educatieve variant van ‘Fin’.

‘Jill Watson’ is de gratis educatieve hulp-toepassing op het fameuze IBM Watson supercomputersysteem, een ultieme ‘intelligente uitbreiding van de docent’.

Zie voor onderwijs ook Cognii of Volley (waar we al eerder over schreven) of algemener overzicht bij Fastcompany en Raconteur. Een recent uitgebreid overzicht van persoonlijke AI-tools vindt u bij Hackernoon. Een simpele chit-chat-bot (met AI???) is gemakkelijk te maken bij Mybot. (sorry… veel ’shit’-chat voorbeelden).

Miljardairs kapen de democratie

LRN21 heeft enkele maanden geleden al eens gewezen op publieke beïnvloeding door micro targetting o.b.v. datamining en profiling. Dat doen marketingbedrijven op grote schaal, maar ook partijen of personen met een politieke bedoeling. Met behulp van enkele gulle miljonairs wordt onze democratie gekaapt (election management).

Als we onze democratische beginselen koesteren en deze ook door onze studenten willen laten omarmen, dan ligt hier een taak voor docenten om deze media- en data-wijsheden zelf goed te kennen, voor te leven en over te dragen. Het is best complex: inzien dat en hoe er gemanipuleerd wordt, uzelf bedachtzamer uiten op sociale media, kritischer omgaan met uw ‘vertrouwde’ infokanalen, bewust buiten uw information bubble gaan verkennen. En zeker zo belangrijk: wijs uw fysieke en digitale omgeving op deze psychologische cybergevaren.

De Britse Guardian heeft nu een artikel over deze sluwe wijze waarop de Brexit beïnvloed is en hoe de banden met de campagne van Trump in elkaar steken. Er zijn via diepe analyses van het (sociale)mediagedrag van burgers psychologische profielen opgesteld. De burger werd vervolgens op maat bestookt met ’tendentieuze’ boodschappen of zelf nepnieuws. De eigen information bubble werd zo versterkt en uiteindelijk het stemgedrag gestuurd.

Een sleutelrol wordt (in het Westen) toebedeeld aan Cambridge Analytica die op hun homepage melden: ‘Data drives all that we do. Cambridge Analytica uses data to change audience behavior. Visit our Commercial or Political divisions to see how we can help you’.

Gedragsverandering, dat is toch ook het ultieme doel van onderwijs en opleiden? Veel educatieve organisaties zijn bezig om Educational Data Mining (EDM) and Learning Analytics (LA) te implementeren (zie bijvoorbeeld IBM Watson Analytics), maar dan hopelijk met de goede bedoeling de student optimaal te bedienen. Er zijn genoeg voorbeelden te vinden van instellingen die selectie aan de poort baseren op EDM/LA profilering en de gevolgen voor de kosten/batenbalans per individuele aanmelder voor een opleiding/studie. Onderwijs risicomanagement herbergt het gevaar dat het belang van de student ondergeschikt wordt aan ‘bedrijfs’-continuiteit of winst.

Worden deze data bij opleidingen wel goed afgeschermd voor Cambridge Analytica en consorten?

Wie onderzoekt wat in de digitale samenleving?

De Vereniging Van Universiteiten (VSNU) brengt een interessant overzicht van hooggeleerden die zich bezig houden met de digitale samenleving. Het is natuurlijk arbitrair hoe u verschillende aspecten van die samenleving indeelt, benoemt en welke weging u er aan toekent, maar er staat maar één naam bij Onderwijs (prof. Harold Bekkering).

Het gebruik van ICT in onderwijs is momenteel erg gericht op het kennisniveau in plaats van de kennisinhoud van de student. Neurocognitieve technieken en zelflerende algoritmen kunnen het leerproces met individueel maatwerk verrijken en wel 12 bij Big Data. Gelukkig hebben al die andere aspecten allemaal wel invloed op onderwijs en ze zijn zeker ook voor hun continuïteit weer afhankelijk van onderwijs. In de graphic kunt u navigeren door op het +-teken klikken of met het > symbool. Bij de respectievelijke wetenschappers vindt u meer info over hun aandachtsgebied.

Meer effect bij formatief toetsen

Formatief toetsen krijgt steeds meer aandacht, maar in de praktijk schort het nog vaak aan effect.

Wat schort er dan? Het concrete docentengedrag in de onderwijscontext! Judith Gulikers, Educatie en competentiestudies, Wageningen Universiteit en Liesbeth Baartman, Lectoraat beroepsonderwijs, Hogeschool Utrecht publiceerden een overzichtsstudie, genaamd ‘Doelgericht professionaliseren: formatieve toetspraktijken met effect! Wat DOET de docent in de klas?

De onderzoekers hebben onderstaande fasen van de formatieve toetscyclus gebruikt als analysekader:

  1. verwachtingen verhelderen
  2. studentreactie(s) ontlokken
  3. studentreactie(s) analyseren en interpreteren
  4. communiceren over resultaten met studenten
  5. vervolgacties ondernemen voor onderwijs en leren

Met behulp van dit kader zijn een honderdtal wetenschappelijke studies van docentpraktijken doorgelicht. De studie geeft diverse aanbevelingen om meer effect te genereren bij inzet van formatieve toetsing, bijvoorbeeld verdere vakdidactische professionalisering om het handelingsrepertoire te vergroten bij de vervolgacties voor onderwijs en leren. In de appendix krijgt u enkele handige posters hiervoor cadeau!

Hoe zit het met uw inzichten rond beoordeling? Kom 13 juni a.s. naar de LRN21 themabijeenkomst ‘Toetsen met Touch’.

Kritische blik op ‘critical thinking’

Kritisch denkvermogen staat hoog genoteerd binnen de 21ste eeuwse vaardigheden. Veel vacatures vragen er expliciet om en veel werkgevers vinden dat er -ook bij hoger opgeleiden- nogal wat schort aan deze vaardigheid, of is het een houding? ‘Critical thinking’ wordt zo vaak ondoordacht (onkritisch) her en der gebruikt dat een vaag modieus containerbegrip is geworden. Maar vooral momenteel en in nabije toekomst, met polarisatie op allerlei terrein, waarin velen in een een gesloten ‘information bubble’ leven, ‘alternative facts’ en ‘fake news’ welig tieren, is een kritische geest hard nodig. Martin Davies (Melbournne University) zet de aspecten hier op een rijtje.

Maar laten we eerlijk zijn: er zijn toch nog steeds veel organisaties (werkgevers) die graag personeel hebben dat precies en klakkeloos de procedures of taakopdracht volgt en er zijn zeker taakgebieden denkbaar die geen individueel beschouwingstraject mogen doorstaan. Kunnen we mensen opleiden die ook hierin passen of nemen we daar robots voor?

Het artikel van Davies wijst ook op enkele test m.b.t. Critical Thinking en de wereldwijd aanvaarde definitie uit het APA Delphi Report.

Kijk ook naar een post hierover bij de MBOraad en naar de themabijeenkomst in het Innovatiehuis (’s-Hertogenbosch) op 28 juni a.s. (o.a. werken met de Rationale methodiek die door Reasoninglab is omarmd).